Senat rusza z pracami nad wyrównaniem płac w kulturze po petycji z Ostrowa

Podczas wyjazdowego posiedzenia Komisji Petycji w wozowni Muzeum w Lewkowie głosy pracowników kultury i samorządowców spotkały się w jednym punkcie - potrzebie zmian. W Ostrów Wielkopolski przyjechali senatorowie, przedstawiciele Ministerstwa Kultury oraz lokalne instytucje, by rozmawiać o trzynastkach, nagrodach jubileuszowych i realiach finansowania. Dyskusja ujawniła napięcie między postulatem sprawiedliwości a ograniczeniami budżetowymi.

• Petycja z Ostrowa stała się impulsem do legislacji
• Ministerstwo zapowiada kompleksową nowelizację
• Głos samorządów i środowiska kultury - napięcie między kosztami a inwestycją

Petycja z Ostrowa stała się impulsem do legislacji

Posiedzenie poświęcone petycji P11-136/25 zorganizowano 2 grudnia w wozowni Muzeum w Lewkowie. Wnioskodawcami były cztery ostrowskie instytucje: Biblioteka Publiczna im. Rowińskiego, Galeria Sztuki Współczesnej, Ostrowskie Centrum Kultury oraz Muzeum Miasta Ostrowa Wielkopolskiego. Dokument wnosił o zmianę ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej z 1991 roku, tak aby pracownicy kultury otrzymali m.in. trzynaste wynagrodzenie, odprawy i nagrody jubileuszowe na poziomie zbliżonym do pracowników samorządowych.

Biuro Analiz i Petycji Kancelarii Senatu potwierdziło, że obecne regulacje tworzą systemowe różnice - pracownicy instytucji kultury nie mają prawa do wielu świadczeń obowiązujących w samorządzie. Po wysłuchaniu argumentów senatorowie jednomyślnie przyjęli wniosek senator Ewy Mateckiej o rozpoczęcie prac legislacyjnych.

Ministerstwo zapowiada kompleksową nowelizację

Kluczowy głos zabrał sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Maciej Wróbel, który poinformował o pracach nad szeroką nowelizacją ustawy. Jak mówił, od czerwca działa zespół zadaniowy z udziałem przedstawicieli różnych resortów, a efekty jego pracy są przygotowywane jako propozycje legislacyjne.

“Celem projektowanych zmian jest wzmocnienie sektora kultury oraz lepsze dopasowanie ram prawnych do aktualnych wyzwań” - mówił Maciej Wróbel.

Minister zapowiedział m.in. regulację poziomu wynagrodzeń według stanowiska i stażu, wprowadzenie trzynastego wynagrodzenia oraz wyrównanie zasad przyznawania nagród jubileuszowych. Zaplanował dalsze etapy - konsultacje publiczne, prace rządowe i procedowanie w parlamencie - z perspektywą zakończenia prac w połowie przyszłego roku.

Głos samorządów i środowiska kultury - napięcie między kosztami a inwestycją

W debacie padły mocne, często sprzeczne argumenty. Wicestarosta ostrowski Radosław Torzyński wskazywał na niewystarczające dochody samorządów i ryzyko dodatkowych obciążeń budżetowych:

“Jeśli nie wiadomo o co chodzi, to chodzi o pieniądze. Tych pieniędzy w samorządzie jest za mało” - mówił Radosław Torzyński.

Na to minister odpowiedział, że traktuje głos samorządów jako podważenie roli kultury w społecznościach lokalnych i wskazał, że oszczędności nie powinny zaczynać się od kultury. Radny wojewódzki Andrzej Pichet przypomniał, iż samorząd województwa zwiększa nakłady na kulturę - w 2026 roku zaplanowano 418 mln zł na 23 instytucje, w tym na Muzeum w Lewkowie. Dyrektorzy instytucji z Ostrowa podkreślali, że petycja to apel o równe traktowanie, nie atak na samorządy.

“Pracownik kultury nie może być traktowany gorzej niż pracownik urzędu gminy na tym samym stanowisku” - mówił Paweł Kamiński, prezes Stowarzyszenia Dyrektorów Instytucji Kultury.

Dzięki jednemu głosowiUnicznemu - jednomyślnemu przyjęciu wniosku senator Ewy Mateckiej - temat przechodzi teraz na etap legislacyjny.

Dla mieszkańców oznacza to realną szansę na uporządkowanie warunków zatrudnienia w lokalnych instytucjach kultury - od bibliotek po ośrodki kultury. Równe zasady płacowe mogą pomóc w zatrzymaniu specjalistów i podniesieniu jakości oferty kulturalnej w regionie, ale wdrożenie zmian będzie musiało uwzględnić budżetowe ograniczenia gmin i powiatów.

na podstawie: Gmina Ostrów Wielkopolski.